Veiligheid rondom de poel

‘Mogen wij schepnetten?’, vroeg mijn driejarige zoontje vrolijk. Schepnetten is hier een woord geworden, ook al bestaat het eigenlijk niet. Onze kinderen zijn dol op de poel die we hebben bij de paarden, en ook op de natuurlijke vijver iets verderop op het terrein. Met grote regelmaat gaan we dan ook naar buiten, regenlaarsjes aan, schepnet in de hand. De oudste zoekt naar beestjes, de jongste vindt het gewoon geweldig om spetters te maken door met zijn netje op het water te slaan. Geregeld gaan ze ook op jacht naar bladeren die in de poel zijn gewaaid en scheppen ze eendenkroos uit het water.

Niet alleen voor paarden is deze plek bijzonder geworden. Met de grote verscheidenheid aan eetbare planten, struiken en kruiden is er voor de paarden vaak wat te knabbelen en het uitzicht bovenop de heuvel is geweldig. Insecten, amfibieën en vogels komen op het water af en het barst er dan ook van het leven, hoewel dat in de winter natuurlijk een stuk minder is dan in de zomer. Voor kinderen is deze plek dan ook onweerstaanbaar. Er is altijd wel wat te ontdekken, iedere dag weer iets nieuws. En dat maakt deze plek niet alleen prachtig, maar ook gevaarlijk.

Kinderen zien geen gevaren. Dat is mooi aan ze, en eng. Want kinderen kunnen vaak niet zwemmen en als ze dat wel kunnen raken ze soms alsnog in paniek door het ijskoude water als ze in een poel of natuurlijke vijver zouden vallen. Hoewel een goed aangelegde poel door zijn schuin aflopende oevers een minder groot gevaar is dan een vijver, blijft het gewoon altijd oppassen. Het is dan ook een heel goed idee om goed na te denken of je terrein veilig genoeg is om een poel aan te leggen als je kinderen hebt, in de toekomst ooit krijgt of er kinderen op bezoek komen. Ik zeg niet dat het je dan nooit aan een poel moet beginnen, want met goede voorzorgsmaatregelen word de kans op verdrinking heel klein. Ik zeg niet dat die kans onmogelijk is. Maar ik geloof er wel in dat de risico’s niet groter zijn dan in de auto stappen en daar een ernstig ongeluk krijgen.

Waar moet je nou op letten als je een poel wil aanleggen en er zijn nu of in de toekomst kinderen op het terrein? Het belangrijkste is de toegankelijkheid. Daar kan ik eigenlijk heel kort over zijn: de poel moet ontoegankelijk zijn voor kinderen. Jonge kinderen, wat oudere kinderen, kinderen met zwemdiploma of zonder. Laat ze gewoon niet zonder continue toezicht bij het water.
Nu kunnen kinderen wellicht niet bij de poel komen omdat ze ook niet bij de paarden kunnen komen. Denk je. Maar realiseer je alsjeblieft dat de aantrekkingskracht van water heel groot is op kinderen. Span op zijn minst een extra stoomdraad op zo’n 20 tot 30 centimeter boven de grond om te voorkomen dat ze onder de draad door kunnen en zo bij de poel kunnen komen. Doe dit ook als de buren kinderen hebben. Je wil niet meemaken dat er een kind in jouw poel verdrinkt. Een extra draad spannen is niet veel werk, het kost niet veel geld en kan misschien een mensenleven sparen.


De veiligste optie om kinderen bij de poel of vijver vandaan te houden is een hekwerk. Dit hekwerk moet dan minimaal 1.20 m. hoog zijn en het moet onmogelijk zijn om er in te klimmen. Schapengaas bijvoorbeeld is ongeschikt. Kastanje-hekwerk ook, want ook daar past een voetje tussen waardoor kinderen over het hek kunnen klimmen. Maak poorten extra hoog, doe ze indien mogelijk op slot of zet een extra grendel aan de binnenkant van het hek. Op die manier moet je over het hek heen reiken om bij die grendel te komen. Een klein kind kan daar dan niet bij.

Let ook op met het aanleggen van de poel. Maak de oevers niet te stijl. Soms komt het qua ontwerp handiger uit als je één schuine oever hebt en de rest van de oevers vrij stijl laat aflopen. Dat scheelt namelijk veel ruimte. Maar komen er kinderen op het terrein, doe dat dan niet. Ze vallen dan sneller in het water en komen er niet meer zo gemakkelijk uit.

Zorg er voor je kinderen die je meeneemt binnen de omheining in het oog houdt. Laat ze niet alleen, ook niet heel even. Bij ons ligt de poel in de paddock, en als ik ga uitmesten neem ik de kinderen geregeld mee. Dat is heel gezellig maar ook best onhandig. Ga ik de kruiwagen leegmaken heb ik namelijk geen zicht meer. Als ik naar de wc moet, moeten zij uit de paddock, gaan alle draden en deuren dicht en moeten ze wachten tot ik terug ben. Overdreven? Nee!
Jaarlijks verdrinken er in Nederland gemiddeld 78 kinderen. Het overgrote deel daarvan verdrinkt in of om het huis. Een kind dat aan het verdrinken is gilt niet, dus denk niet bij jezelf dat je het wel hoort als het mis gaat. En mis gaan, dat kan het snel, vooral bij kinderen tussen 0 en 5 jaar. Laat kinderen daarom niet, nooit, echt nooit, alleen bij de poel. Is dat op jouw terrein niet mogelijk? Stel het graven van de poel dan uit. Heb je een pensionstal en komen er klanten met kinderen op het terrein? Denk dan heel goed na over manieren waarop je kinderen bij het water weg kan houden, maak ouders bewust van de gevaren en spreek ze direct aan als ze hun kind niet in de gaten houden. Maak ook een goed plan voor volgelopen wadi’s, want er is niet veel water nodig om in te verdrinken.

Omdat het water zoveel aantrekkingskracht heeft is het leuk om de kinderen geregeld bewust mee naar het water te nemen. Op die manier kunnen ze veilig en met goede begeleiding op ontdekkingstocht gaan. Samen kunnen jullie kijken en leren over al het moois wat er in en rondom de poel te vinden is. Het is voor kinderen een mooie manier om in aanraking te zijn met de natuur, ze kunnen er heerlijk spelen en lekker vies worden. Door ze regelmatig mee te nemen naar die bijzondere plek met al dat water is de verleiding om er naartoe te gaan als niemand kijkt een stuk kleiner. Buiten dat is het ook gewoon een mooie gelegenheid om ook zelf even stil te staan bij al het moois wat er te vinden is. Geniet van het uitzicht!